با توجه به معناى قدرت»، پاسخ به این پرسش روشن مى شود. قدرت عبارت است از: مبدأ بودن فاعل مختار، براى کارى که ممکن است از او سربزند.
هر قدر فاعل از نظر مرتبه وجودى، کاملتر باشد، داراى قدرت بیشترى خواهد بود و طبعآ موجودى که داراى کمال بى نهایت باشد، قدرتش نامحدود خواهد بود. امّا باید توجه داشت که کارى که متعلّق قدرت قرار مى گیرد، باید امکان تحقق داشته باشد. پس چیزى که ذاتآ محال یا مستم محال باشد، مورد تعلق قدرت واقع نمى شود. چنانکه نمى توان از پرفسور ریاضى انتظار داشت 2*2 را مساوى هفت قرار دهد.
همچنین قدرت داشتن خدا بر هر کارى، بدین معنا نیست که بتواند خداى دیگرى را بیافریند؛ زیرا خدا، آفریدنى و مخلوق نیست و اگر چیزى آفریده شود؛ خدا نخواهد بود. از این رو همیشه آفریننده برتر از آفریده مى باشد و نمى تواند همانند آفریننده باشد. به عبارت دیگر این امر محال ذاتى است و از حوزه تعلق قدرت، تخصصآ خارج است.
پی نوشت:
محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقائد، ج1، ص99-100.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان که روز دوشنبه هفته گذشته (۲۰ خرداد) با موضعی طلبکارانه به تهران آمده بود، در جریان نشست خبری مشترک با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، از پاسخ به سوال خبرنگار ایرانی در خصوص حمایت تسلیحاتی و شیمیایی کشورش از رژیم صدام در دوران به ایران، سرباز زد.
سهم ویژه آلمان در تجهیز زرادخانه صدام
نام دولت آلمان در فهرست حامیان تسلیحاتی و شیمیایی صدام جنایتکار، برجسته است؛ آلمان سهم ویژهای در تجهیز زرادخانه صدام م داشت و به همراه آمریکا، از بزرگترین تامین کنندگان تسلیحات شیمیایی و بیولوژیک صدام بود.
رژیم صدام در طول جنگ، ۳۵۰۰ بار به ایران حمله شیمیایی کرد که ۳۰ مورد از آنها در مناطق مسی بود و این حملات که در زمره جنایت جنگی محسوب میشد، غالبا با تسلیحات شیمیایی آلمانی انجام میگرفت.
نقش ۸۶ شرکت آلمانی در تسلیح شیمیایی صدام
چند سال پس از پایان جنگ تحمیلی، یک موسسه مرتبط با مسائل نظامی غرب آسیا در پاریس با نام وزینتال» طی گزارش مبسوطی اعلام کرد که از ۲۰۷ شرکت طرف قرارداد با رژیم صدام برای تسلیح شیمیایی ارتش بعثی عراق، ۸۶ شرکت آلمانی بودند.
گازهای خردل آلمانی
همچنین در اسفند سال ۱۳۶۵ در میانههای جنگ، یک نشریه آلمانی با نام اشترن» گزارشی از تسلیحات شیمیایی عراق و کارخانه صنایع شیمیایی این کشور در ۱۲۰ کیلومتری شمال بغداد، منتشر کرد. کارخانهای به وسعت ۲۵ کیلومترمربع که در آن دو ردیف سیم خاردار بلند نصب شده و به وسیله موشکهای زمین به هوا محافظت میشد.
رژیم صدام در کارخانه مزبور، گاز خردل»، تابون» و سارین» جهت استفاده در جنگ علیه ایران، تولید میکرد. نکته قابل تامل آنکه مواد اولیه و تجهیزات این کارخانه با هزینه تقریبی یک میلیارد مارک از شرکتهای آلمانی و مشخصا شرکتی با نام پیلوت پلانت» تهیه شده بود.
اعتراف ژرمنها به مشارکت در جنایت جنگی علیه مردم ایران
در گزارش نشریه آلمانی اشترن» به این نکته نیز اشاره شده بود که در طول جنگ میان ایران و عراق شرکتی در هامبورگ واقع در شمال آلمان، برای تولید گاز خردل، ماشینآلات به بغداد صادر میکرد.
سردشت»، حلبچه»، سرپل ذهاب»، گیلانغرب»، اشنویه»، فاو» و . اینها اسامی مناطقی است که صدامیان در آنها علیه مردم ایران، تسلیحات شیمیایی به کار میبردند؛ تسلیحاتی که بنا به اقرار آلمانیها، دولت برلین در ساختش با رژیم صدام مشارکت داشت.
یک سوال از دیپلماتهای کرواتی وحشی
وزیر خارجه آلمان و سایر مقامات این کشور، در سفرهای دیپلماتیک شان به تهران بجای اتخاذ رویکرد طلبکارانه برجامی، باید به افکار عمومی ایرانیان پاسخ دهند که چرا به فرد م و متوحشی نظیر صدام، تسلیحات شیمیایی و بیولوژیک اعطا میکردند تا آنها را بر روی خانه و کاشانه مردم بیگناه کشورمان فروبریزد.
چند جانباز شیمیایی در کشور وجود دارد؟
بنا به گفته سید کمال لوح » دبیر حمایت از جانبازان شیمیایی، هم اکنون ۱۵۰ هزار جانباز شیمیایی در کشور وجود دارد؛ جانبازانی که به دلیل مشکلات عدیده جسمی، زندگی مشقت بار و بسیار سختی دارند و اغلب آنها پس از گذراندن یک دوره ۱۰ الی ۱۵ ساله تحمل بیماری طاقت فرسا، به فیض شهادت میرسند.
همچنین کودکان و شهروندان غیرنظامی بیشماری پس از جنگ تحمیلی به سبب استنشاق گازهای سمی آلمانی رها شده از جانب صدامیان، به بیماریهای خونی، ریوی و پوستی مبتلا شدند؛ بنابراین بدون تردید، دولت آلمان در جنایت جنگی صدام علیه مردم ایران، دخیل است و اگر چه امیدی به رسیدگی دادگاههای بینالمللی به این جنایت جنگی آلمانیها وجود ندارد، اما دیپلماتهای این کشور هرگاه به ایران پای میگذارند باید بدانند که از نظر مردم ایران، محکوماند و حق لفاظی و گرفتن ژست حق به جانب در هیچ زمینهای را ندارند.
چرا مردم آلمان و فرانسه ندانند که دولتهایشان در دوران آن هشت سال چه کردند با ملّت ایران؟
مقام معظم رهبری، چهارم مهرماه سال ۹۷ در مراسم شب خاطره دفاع مقدس، در رابطه با تجهیز و تسلیح رژیم م صدام توسط دوّل آلمان و فرانسه، فرمودند: خُب سؤال من این است چرا مردم آلمان و فرانسه ندانند که دولتهایشان در دوران آن هشت سال چه کردند با ملّتی به نام ملّت ایران؟ چرا ندانند؟ الان نمیدانند، و این کوتاهی ما است. الان دنیا این تصویر روشنِ شفّافِ رسواکنندهیِ نظام سلطه را که ما به وجود آوردهایم، در مقابل خودش نمیبیند؛ چرا؟ این کوتاهی ما است و ما باید تلاش کنیم در این زمینه.
بیشتر بخوانید:
اسکوچیچ علاقه زیادی دارد تا کریم باقری را کنار دستش روی نیمکت بنشاند ولی تا این لحظه تلاشهای سرمربی تیمملی و فدراسیون فوتبال بینتیجه مانده است.
در این بین البته اخلاق گرایی کریم باقری نقش ویژه ای در تصمیمش داشته است. پایبندی به اصولی که می تواند برای بسیاری از مدعیان فوتبال در ایران درس آموز باشد.
دراگان اسکوچیچ در تلاش است تا بتواند مربیان نامی ایران را کنار دست خود قرار دهد. یکی از گزینههای سرمربی تیمملی، کریم باقری مربی
او علاقه زیادی دارد تا کریم باقری مربی قرمزها را کنار دستش روی نیمکت بنشاند، ولی تا این لحظه تلاشهای اسکوچیچ و فدراسیون فوتبال بی نتیجه مانده است.
اما از نزدیکان اسطوره پرسپولیس خبر میرسد خود کریم باقری با وجود تعصبی که همه از او نسبت به تیم ملی سراغ دارند ، اعلام کرده که تمایلی برای حضور در تیم ملی ندارد و ترجیح میدهد کنار پرسپولیس باشد.
بر اساس آنچه از قول باقری عنوان شده است ، او معتقد است نمی تواند کمک چندانی به تیم ملی در برهه کنونی داشته باشد و بهتر است او جای افرادی که احیانا توان بیشتری برای یاری رساندن به اسکوچیچ را دارند ، پر نکند.
رفتاری که می تواند درس بزرگی برای برخی باشد که به هر قیمتی حاضرند پست های مختلف را در تیم های ورزشی تصاحب کنند ، ولو به قیمت نابودی تمامی اخلاقیات….
گفتنی است باقری در دوره حضور کی روش در تیم ملی هم جلساتی با او برگزار کرد و تا نزدیکی های نیمکت تیم ملی ایران به عنوان دستیار مرد پرتغالی پیش رفت.
اختصاصی پارس فوتبال
از جمله درسهای خطبه فدکیه حضرت زهرا (س)، عوامل انقلابی ماندن و بیان علت اصلی عقبرفت از پیشبرد انقلاب در خطاب به انصار است که در مرحله ای از پیشگامان نهضت و انقلاب نبوی (ص) بودند.
قیام لله اجتماعی حضرت زهرا (س) در قالب مجاهده، مخاطبه و محاکمه آمد که امام (ره) قائل هستند که حضرت زهرا (س) در سیر و صعود خود به بالاترین مقام در میان انسان دست یافته است. ایشان در بیان شئون حضرت زهرا (س) به مسألهای که رنگ و بوی اجتماعی دارد اشاره دارند و الگوبرداری از آن را برای مردان و ن جامعه واجب میدانند.
میتوان اینگونه گفت که حضرت زهرا (س) در قیام لله خود در مواقع وم، بعد اجتماعی را هم در نظر میگیرند و در قالبهایی مثل مخاطبه و محاکمه، مجاهده میکنند.
امام (ره) در این باره میفرمایند: حضرت به اندازه خودش که در این ظرف کوتاه مجاهده داشته است، مخاطبه داشته است با حکومتهای وقت، محاکمه میکرده است، حکومتهای وقت را، شما باید اقتدا به او بکنید».(۱)
ریشه انقلابی نماندن انصار در خطبه حضرت زهرا (س)
با توجه به نگاه امام (ره) در خصوص الگوبرداری از شخصیت مجاهدانه حضرت زهرا (س) در قالب مخاطبه و محاکمه حکومتهای وقت، و با نگاهی به خطبه حضرتشان در مسأله فدک، میتوان درسهای بسیاری گرفت.
از جمله درسهای خطبه فدکیه حضرت، عوامل انقلابی ماندن و بیان علت اصلی عقبرفت از پیشبرد انقلاب، در خطاب به انصار است که در مرحله ای از پیشگامان نهضت و انقلاب نبوی (ص) بودند.
حضرت زهرا (س) در بخشی از خطبه فدکیه خطاب به انصار نهیب میزنند:
تلبسُکم الدَّعوه»؛ در برابر مخاصمه حیرت زده شدید
و خضعت نعرهُ الشرک»؛ نعره شرک آسوده شد و فرو نشست
ألا قد أری أن قد أخلدتم إلی الخفض»؛ آگاه باشید که میبینم سست شدهاید، به رفاه و تنآسایی دل بستهاید
و أبعدتُم مَن هو أحقُّ بالبسط و القبض»؛ و دور شدید از کسی که به زمامداری احق است.
و خلوتم بالدَّعه»؛ با راحتی و رفاه خلوت کردید
و نجوتم من الضیق بالسعه»؛ از سختیهایی که لازمه یک زندگی دینی است، به رفاه و راحتی سقوط کردید
فمججتم ما وعیتم»؛ آنچه برای خود به دست آورده بودید، چون آب دهان بیرون انداختید
و دسعتم الذی تسوّغتم»؛ غذای مقوی که خوردید را قبل از هضم استفراغ کردید
فإن تکفروا أنتم و من فی الارض جمیعا فإن الله لغنی حمید»؛ اگر شما و هر که در زمین است همگی کافر شوید، پس خدا بینیاز و ستوده است.
در این فرازها حضرت به نکتهای برای حفظ قیام و انقلابی ماندن اشاره میکنند که ریشه همه کندیها، کاهلیها و قعودهاست؛ و آن سقوط به دره رفاه و تنآسایی است.
این دنیا زدگی میتواند یک قوم پیشرو را از بحبوحه جهاد و قلل رفیع سیر و صعود الی الله به زیر بکشاند و به دره وازدگی و عقب افتادگی مطلق بیندازد که در این صورت باید دانسته شود خداوند منان، بینیاز از یاری بندگان خویش است و بار او بر زمین نخواهد ماند و او ستوده است و نیازی به عبادت و جهاد خلق خود ندارد و این بندگان هستند که نیازمند جهاد فی سبیل او و قیام لله و تداوم پایدار آن هستند.
این مسأله و اصل اساسی در همه انقلابها و جهادهای الی الله خودنمایی میکند و درس بزرگی است که باید به آن متخلق شد؛ دوری از رفاه زدگی.
کوخ حضرت زهرا (س)، منشأ همه برکات
در مقابل رفاهزدگی که سم مهلک قیام لله است، حضرت زهرا (س) باعملکرد خود ما را متوجه درمان آن بیماری میکنند. به تعبیر امام (ره) ایشان با کوخنشینی، سعی دارند به ما الگو دهند و ما را متوجه پیشگیری از افتادن در آن ورطه خطر در زندگی و انقلاب خود کنند.
امام (ره) در این خصوص میفرمایند: .ما یک کوخ چهار پنج نفری در صدر اسلام داشتیم، و آن کوخ فاطمه زهرا (س) است. از این کوخها هم محقرتر بوده، لکن برکات این چی است؟ برکات این کوخ چند نفری آن قدر است که عالم را پر کرده است از نورانیت و بسیار راه دارد تا انسان به آن برکات برسد. این کوخ نشینانمحقر، در ناحیه معنویات آن قدر در مرتبه بالا بودند که دست ملکوتیها هم به آن نمیرسد و در جنبههای تربیتی آن قدر بوده است که هر چه انسان میبیند برکات دربلاد مسلمین هست و خصوصاً در مثل بلاد ماها، اینها از برکات آنهاست».(۲)
بنابراین باید گفت سالک الی الله، قائم به قیام لله، انقلابی حال حاضر، برای فرار از سقوط و برای در مدار انقلاب ماندن، باید کوخنشین باقی بماند.
ایشان با بیان اینکه آنچه حضرت رسول اکرم (ص) و صدیقه طاهره (س) به دنبالش بودند از همین کوخ بوده است، اشاره میکنند که با وجود این همه برکات و نورانیتها، تا آنچه این ذوات مقدسه میخواستند، راه بسیاری مانده است.
ایشان در این زمینه میفرمایند: آنچه او (پیغمبر اکرم (ص)) میخواست باز نشده است و بشر به این زودی نمیتواند برسد به او مگر إن شاء الله خلف صالح او بیاید و با دست مبارک او تربیت عالیه تحقق پیدا بکند».(۴)
به عبارتی، رشد و صیرورت و سیر و انقلاب بشریت، با انقلاب اسلامی، تازه به ریل اصلی خود بازگشته است و نیازمند مجاهدتها، قیامها، عدم قعودها و ثبات قدم هاست تا به زمان ظهور موفور السرور حضرت حجت (عج) برسیم و پرچم انقلاب و رشد بشر را به دست ایشان برسانیم که به بروز و ظهور واقعی مطلوب خود برسانند.
و این مهم در همه اوقات مخصوصا در شرایط کنونی جامعه، ایجاب میکند که ما همچنان در مسیر، کوخنشین بمانیم.
امام (ره) با یک دستورالعمل اجتماعی درباره راه حل مشکلات و صعود جامعه را در یک امر خلاصه می کنند و عدم توجه به آن را مایه هلاکت جامعه و دولت و نقش بر آب شدن همه مجاهدتهای انبیاء و اولیاء میدانند. ایشان میفرمایند: ما باید کوشش کنیم که اخلاق کاخنشینی را از این ملت بزداییم. اگر بخواهید ملت شما جاوید بماند و اسلام را به طوری که خدای تبارک و تعالی میخواهد، در جامعه ما تحقق پیدا کند، مردم را از آن خوی کاخ نشینی به پایین بکشید.
. به همین حال خوی کوخنشینی نگه دارید تا بتوانید ادامه بدهید زندگی صحیح اسلامی را. آن روزی که دولت ما توجه به کاخ پیدا کرد، آن روز است که باید ما فاتحه دولت و ملت را بخوانیم. آن روز که رئیس جمهور ما خدای نخواست، از آن خوی کوخنشینی بیرون برود و به کاخنشینی توجه بکند، آن روز است که انحطاط برای خود و برای کسانی که با او تماس دارند پیدا میشود. آن روزی که مجلسیان خوی کاخنشینی پیدا کنند خدای نخواسته، و از این خوی ارزنده کوخنشینی بیرون بروند، آن روز است که ما برای این کشور باید فاتحه بخوانیم».(۵)
البته باید توجه داشت که کوخنشینی به معنای عقب ماندگی دنیایی در امور نیست، چه اساس و محور انقلاب اسلامی نزد امام، به تعبیر مقام معظم رهبری جمع دنیا و آخرت و مسأله دین و دنیا است. بلکه ایشان با ظرافت به تفکیک این دو مسأله توجه به دنیا و کوخنشینی در آن پرداخته میفرمایند:
کسی که تمام توجهش به باغداری است، این نمیتواند یک انسان مفید واقع بشود. آنهایی که دامداریشان مفید است برای جامعه، آنها توجه به دامداری ندارند. آنهایی که دامداریشان برای حفظ جامعه است، آنها جزء همان کوخ نشینانند. آنهایی که باغداریشان برای حفظ جامعه است، آنها هم این طور؛ لکن وقتی خوی زمینخواری و باغداری و کاخنشینی در بین مردم باشد، این اسباب این میشود که انحطاط اخلاقی پیدا بشود».(۶)
بنابراین فرق است میان کسی که تمام توجهش به دنیا و توسعه آن برای خود است و کسی که توجه به دنیا دارد، اما برای حفظ جامعه. در تعبیر امام (ره) اولی دارای خوی کاخ نشینی و هلاک شونده است و دومی کوخنشین و انقلابی و راقی، هر چند متوجه به دنیا نیز باشد.
علی اخباری
پینوشتها
۱ـ صحیفه امام، ج۲۰، ص۶
۲ـ صحیفه امام، ج۱۷، ص۳۷۳
۳ـ صحیفه امام، ج۱۷، ص۳۷۴
۴ـهمان
۵ـ صحیفه امام، ج۱۷، ص۳۷۵
۶ـ صحیفه امام، ج۱۷، ص۳۷۶
ایران از سال 2001 به بعد با ابعاد و مقررات مرتبط با مقررات گروه ویژه اقدام مالی در خصوص پولشویی درگیر بود. از طرف دیگر نیز کنگره آمریکا با تصویب بخش 352 قانون پاتریوت پس از حملات یازدهم سپتامبر اجازه اعمال تحریمهای فراسرزمینی علیه کشورها و مؤسسات مالی که قوانین مرتبط با پولشویی را رعایت نمیکنند را صادر کرد.
با وجود تجربه سال 96 و بحران گسترده ارزی که به دلیل اجرای یکطرفه قوانین FATF» صورت گرفت اما گویی دولتمردان قصد تجربه گرفتن از گذشته را ندارند و همچنان با روی گشاده و لبخند به طرفهای غربی اعتماد کرده و با امضای توافقنامه های استعماری قصد راضی کردن آنها را دارند. ولیالله سیف»، رییس سابق بانک مرکزی ایران زمانی که هنوز امیدهای فراوانی به اجرای برجام بود برای شرکت در اجلاس بهاره سال 2016 صندوق بین المللی پول عازم واشنگتن شد تا نیتی ایران را از عدم همکاری بانکهای بینالمللی برای برقراری روابط کارگزاری و تضمین سرمایهگذاری خارجی به گوش طرف آمریکایی برساند. سیف در این سفر طی یک سخنرانی عمومی در شورای روابط خارجی آمریکا از عبارت alomost nothing» برای بیان نتایج مالی برجام استفاده کرد که در رسانه های ایرانی در قالب عبارت "تقریباً هیچ" ترجمه شد. بعد از این سخنرانی بود که سیف دیداری با جک لو» وزیرخزانهداری وقت آمریکا داشت. اگر چه این دیدار در پشت درهای بسته انجام شد، اما به نظر میرسید که واشنگتن شرط خود را برای آغاز همکاریهای مالی گسترده با ایران اعلام کرد. تهران باید از لیست سیاه اقدامات متقابل گروه ویژه اقدام مالی یا FATF» خارج میشد.
درگیری ایران با موضوع پولشویی از کجا آغاز شد
ایران از سال 2001 به بعد با ابعاد و مقررات مرتبط با مقررات گروه ویژه اقدام مالی در خصوص پولشویی درگیر بود. از طرف دیگر نیز کنگره آمریکا با تصویب بخش 352 قانون پاتریوت پس از حملات یازدهم سپتامبر اجازه اعمال تحریمهای فراسرزمینی علیه کشورها و مؤسسات مالی که قوانین مرتبط با پولشویی را رعایت نمیکنند را صادر کرد. اعمال تحریمهای ناشی از عملیات پولشویی از سوی شبکه نظارت برای جرائم مالی یا Fin Cen» اعمال میشود که ساختاری جدا از اوفک» بهعنوان مرجع اصلی اعمال تحریمها دارد. وزارت خزانهداری آمریکا از سال 2010 بانک مرکزی ایران را در لیست مناطق پرخطر درباره پولشویی قرار داده و جرائم سنگینی نیز بین سالهای 2011 تا 2015 به خصوص بر ضد مؤسسات مالی اروپایی اعمال کرده است. بازتاب این اقدام وزارت خزانهداری آمریکا و تلاش برای معرفی نظام مالی ایران به عنوان یک نظام پرخطر که سالها با پشتیبانی گسترده کشورهای اروپایی همراه بود، منجر به ورود ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی شد. زمانی که برجام پس از مذاکرات طولانی به امضا رسید، مقامات ایرانی متوجه شدند که مانع دیگری بر سر راه ایران برای بازگشت بانکهای خارجی وجود دارد.
وزیر خزانه داری آمریکا به رییس سابق بانک مرکزی ایران چه گفت
بازتاب جلسه سیف و وزیر خزانهداری وقت آمریکا آغاز مذاکرات ایران با هیات کارشناسی گروه اقدام مالی و امضای یک "اکشن پلن" با 41 فصل از سوی علی طیبنیا» وزیر وقت اقتصاد و دارایی ایران بود. امضای این برنامه اجرایی موجب تعلیق اقدامات تقابلی گروه ویژه اقدام مالی ضد ایران شد. این برنامه اجرایی تحولات گستردهای را در برنامه های مالی و اقتصادی ایران بوجود میآورد که بخشی از آن مستم اصلاحات قانونی و پذیرفتن پروتکلهای بینالمللی در خصوص مبارزه با تأمین مالی تروریسم و جرائم سازماندهی شده بود. اجرای این قوانین از همان زمان تاکنون تبدیل به یکی از چالش برانگیزترین مباحثات ی در داخل ایران شده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که پذیرش پروتکلهایی همچون پالرمو و "CFT" به عنوان ارکان اصلی اکشن پلن خروج ایران از لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی میتواند موجب خروج اطلاعات حساس ایران از سوی واحد گزارشدهی یا FIU گروه ویژه اقدام مالی شود. با این همه، خروج دولت ترامپ از برجام موانع اصلی بر سر راه بازگشت ایران به نظام مالی بین المللی را بار دیگر برگرداند. نقطه اوج این ت در راهبرد فشار حداکثری» از میان برداشتن تمام معافیتهای نفتی برای به صفر رساندن فروش نفت ایران در اردیبهشت سال 98 بود که به صورت رسمی سه ماه بعد اجرایی شد.
صبر ایران در مقابل بدقولی اروپاییها
با این حال ایران به امید همکاری کشورهای اروپایی همچنان ت حفظ برجام و بررسی مواد قانونی اجرای قوانین گروه ویژه اقدام مالی را در دستور کار خود نگه داشت. بر اساس این ت در ابتدا قرار بود تا بانکهای اروپایی با بازکردن یک خط مالی امکان خرید نفت از ایران و خرید از شرکتهای اروپایی را فراهم کنند. این وعده در نهایت به تأسیس یک شرکت مشترک برای استفاده از ذخایر ارزی انباشته شده ایران در بانکهای اروپایی کاهش یافت اما همین تدبیر نیز در نهایت عملی نشد. شاید جدیترین تحول در این باره تنها فروش یک محموله یک میلیون دلاری از داروهای مخصوص بیماران پیوند اعضا بود که بعد از یک سال عملی شد. شاید اجرای صحیح راهکار باز کردن کانال مالی بین ایران و اروپا میتوانست امیدهای ایران را برای تصویب قوانین مرتبط با مبارزه با پولشویی را زنده نگه دارد اما در نهایت انفعال قاره سبز در مقابل متحد آتلانتیکی خود سبب شد تا مراجع قانونی ایران زیر بار تصویب این لایحه نروند. مهمترین تهدیدی که در شرایط فعلی و پیرامون ادامه اجرای یکطرفه اامهای گروه ویژه اقدام مالی احساس میشد، مسدود شدن راه های نقل و انتقال مالی به خصوص از طریق صرافیها و نظام تهاتر ارزی بود.
تجربه تلخ ایران از اجرای یکطرفه قوانین FATF
ایران تجربه بدی در خصوص جلوگیری از فعالیت صرافیها و بحرانهای پس از آن دارد. این تجربه مربوط به سال 96 و آغاز فشارها بر سیستم تبادل ارزی ایران بود. از آنجا که در نظام مالی بینالمللی تشخیص ذینفع نهایی یا Beneficial owner جزء اصول اصلی مبارزه با پولشویی است، مخالفان این طرح در ایران معتقدند که با اجرای آن عملاً امکان شناسایی هرگونه تراکنش مالی به سمت نهادهای تحریمی در ایران امکان پذیر خواهد بود. به این ترتیب با بالا رفتن ریسک هرگونه معامله با این نهادها، عملاً یک نوع ایزوله داخلی بر بخش مهمی از اقتصاد کشور تحمیل میشود. در این میان دبی به عنوان بارانداز سنتی ارزی ایران زیر فشار آمریکا قرار گرفت. این فشار از طریق مرکز منطقهای مقابه با تروریسم بر ایران وارد شد. این مرکز در جریان سفر دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا به عربستان در سال 2017 تأسیس و تفاهم نامه تأسیس مرکز مقابله با تأمین مالی تروریسم» بین محمد بن نایف بن عبدالعزیز» به عنوان نماینده کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس و رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا امضا شد. کشور امارات و رگلاتوری مالی این کشور نیز همزمان با آغاز فشارها علیه ایران و با همکاری این مرکز در همراهی با ت ضد ایرانی آمریکا تلاش فراوانی برای بستن مسیرهای مبادلات ایران به خرج داد و داده های ناشی از اجرای استانداردهای گروه ویژه اقدام مالی سبب شد تا صرافیهای مرتبط با ایران به راحتی هدف قرار بگیرند. نتیجه این اقدام یک بحران گسترده ارزی بود که از سال 96 آغاز و در سال 97 به اوج خود رسید. این تجربه تلخ سبب شد تا ایران در نهایت از تصویب نهایی دو پروتکل پالرمو و سی.اف.تی اجتناب کند و در مقابل نیز گروه ویژه اقدام مالی نیز در جمع عمومی خود در 2 اسفند ماه با برداشت تعلیق اقدامات متقابل مالی علیه ایران، تهران را به همراه کره شمالی در لیست سیاه خود قرار دهد. با این حال این گروه در بیانیه پایانی خود به این نکته اشاره کرد که در صورت تصویب پیوستن ایران به هر دو پروتکل این گروه آماده بررسی مجدد خروج ایران از لیست سیاه است. اتفاقی که البته در صورت وقوع نیز نیازمند یک معامله ی گسترده بر سر تحریمها است. واقعیت این است که پیش از این ماجرا شکاف عمیقی در تهران بر سر تصویب این دو پروتکل و اجرای کامل اکشن پلن مربوط وجود داشت. برخی مدعی بودند که جلوگیری از بازگشت ایران به لیست سیاه میتواند مبادلات مالی بهتری را برای ایران فراهم کرده و از تنگتر شدن حلقه تحریمها جلوگیری کند. در طرف مقابل نیز طیف دیگری معتقد بودند که ایران با اجرای این تدابیر در نهایت آخرین راه های دور زدن تحریمها را افشا کرده و خود را در مشکلات مالی و اقتصادی غرق میکند. به نظر میرسد که هدف از صدور این بخش از بیانیه پایانی گروه ویژه اقدام مالی نیز تلاش برای ایجاد امکان ادامه همین شکاف در داخل حاکمیت ایران بوده است. مسئلهای که آمریکاییها برای ثمر بخش کردن راهبرد فشار حداکثری خود به آن نیاز دارند. به باور برخی کارشناسان، تهران در صورتی که هوشیاری بیشتری در خصوص استفاده از توانمندیهای دیپلماتیک خود داشت، امکان مقابله جدی با بازگشت نام ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی فراهم بود. شاید پاکستان مثال خوبی در این باره باشد که با وجود هشدارهای جدی از تغییر وضعیت آن از لیست خاکستری به لیست سیاه و عدم انجام هر اقدامی با رایزنیهای پشت پرده با کشورهایی همچون چین توانست موقعیت خود را تثبیت کند. با این حال و به دلایل گوناگون این اقدام محقق نشد. حالا هم و در شرایطی که همچنان راه های فراوانی برای مبادلات مالی بین ایران و سایر کشورها وجود دارد تاکید بر تصویب تدابیر گروه ویژه اقدام مالی تنها منجر به گسترده شدن اختلافات میشود. در شرایط فعلی آنچه که جلوی تبادلات مالی ایران با سایر کشور را گرفته تحریمهای یکجانبه آمریکا به خصوص تحریمهای ثانویه است. این تحریمها به قدری گسترده هستند که جلوی تبادلات مالی در حوزه غذا و دارو را نیز گرفته است. از این رو اولویت اصلی در شرایط فعلی برداشتن تحریمهاست. با توجه به مسدود بودن راه مذاکره با رفتار فعلی آمریکا شاید بهترین راه تاکید بر قوی شدن و توجه به اقتصاد مقاومتی است. رویکردی که باید به صورت جدی از سالهای پیش اجرا میشد. در این صورت و رسیدن به شرایط مطلوب میتوان در گام دوم مذاکرات را برای خروج از لیست سیاه آغاز کرد تا با هزینههای کمتری امکان روان شدن معاملات مالی ایران با سایر کشورها فراهم شود.
* عصرایرانیان
درباره این سایت